Voorzittersblog: Johan van de Gronden
Polis
“Wie naar Nederland kijkt als een stadstaatje aan de Noordzee ziet veel rijkdom, vrijheid, een ongekend fijn vertakte infrastructuur, een goede georganiseerde openbare ruimte en water, heel veel water. Volgens sommigen het vormende element van ons landschap én onze cultuur. De Waterschappen behoren immers tot de oudste democratische instituties van ons land. Wie een gezamenlijke uitdaging aangaat komt tot gemeenschappelijke oplossingen, zo is de gedachte. Maar ik begin mij steeds vaker af te vragen of wij nog wel een polis willen vormen, een min of meer coherente sociaal-politieke eenheid met iets van een gemeenschappelijke deler.”
Lees verder in de gehele blog
Praat mee over het burgerberaad op 12 oktober
Dinsdag 12 oktober organiseren we een online meet-up over burgerberaden in het fysieke domein, met gastspreker Eva Rovers van Bureau Burgerberaad. Omdat het burgerberaad een relatief nieuwe manier is om de samenwerking tussen overheid en burgers te verbeteren, zijn we nieuwsgierig naar uw mening. Over burgerberaden blijken namelijk veel verschillende opvattingen en verwachtingen te bestaan. De uitkomsten van de meet-up gaan we delen met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties sturen. Dit ministerie doet een verkenning naar de inzet van burgerberaden op nationaal niveau. Mocht u zich nog niet hebben aangemeld dan kunt u dit doen via de link naar het aanmeldformulier. Na aanmelding ontvangt u einde deze week een link naar de digitale bijeenkomst.
Meld u aan voor deze meet-up
Save the date: OFL-conferentie 7 december
Het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving (OFL) organiseert op 7 december voor de deelnemers van het OFL een conferentie over ‘Leren van Moedige praktijken: Empowerment in de samenleving’. Wat kunnen we leren van ‘moedige praktijken’ en wat helpt ons op de weg naar oplossingen voor complexe vraagstukken in de fysieke leefomgeving? Met speciale aandacht voor het project aardgasvrije wijken, waarvoor het OFL 3 jaar actie-onderzoek heeft uitgevoerd.
Ook zoeken we de verdieping in verschillende workshops en break-out sessies die moedige praktijken en initiatieven belichten rond projecten van het OFL.
We heten je welkom op 7 december op de hybride (deels digitaal en deels live) conferentie dus noteer deze datum alvast in je agenda! Nadere info over het programma en locatie volgt.
Nieuws
Verkenning dialooggroep hernieuwbare elektriciteit
OFL-voorzitter Wobine Buijs verkent op verzoek van het ministerie van EZK de oprichting van een dialooggroep over hernieuwbare elektriciteit. Het Ministerie wil van het OFL advies over de meerwaarde en haalbaarheid van dit idee. Het beoogde doel van de dialooggroep is aannames, uitgangspunten en werkwijzen uitwisselen voor de keuzes die moeten worden gemaakt rond hernieuwbare elektriciteit in 2030. Wobine Buijs spreekt daarom in het najaar met enkele mogelijke betrokkenen. Naar aanleiding van deze gesprekken, de kennis en ervaring vanuit het OFL over samenwerking tussen overheid en samenleving en haar reflectie daarover brengt zij advies uit aan EZK. Zij bespreekt het ook in het opdracht gevend beraad van het Nationaal Programma RES waar partijen betrokken zijn zoals Unie van Waterschappen, Interprovinciaal Overleg, Vereniging van Nederlandse gemeenten.
OFL verkent bijdrage aan Nationale Omgevingsvisie
Het OFL is een verkenning gestart naar een mogelijke bijdrage van het OFL aan de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). In deze rol onderzoeken we of de samenwerking in de acht NOVI-gebieden die het kabinet heeft aangewezen beter kan. We spreken met de projectleiders van de NOVI-gebieden, bedrijven, maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen, adviesbureaus en het College van Rijksadviseurs. In oktober en november maken we een voorstel voor de Stuurgroep Leefomgeving en de secretarissen-generaal van de betrokken ministeries. Daarin schetsen we een aanpak voor een of twee NOVI-gebieden. OFL-voorzitters Jeroen de Haas en Marleen Stikker begeleiden dit project.
Cocreatie voor Agenda Natuurinclusief
Eind 2020 heeft het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) het OFL gevraagd de Agenda Natuurinclusief te ondersteunen. Deze agenda wil biodiversiteit tot een centrale waarde maken in ons denken en doen als samenleving. Onze inzet is erop gericht een fundament te leggen voor een cocreatief proces met een grote groep stakeholders. We brengen hierover advies uit aan het kernteam en de stuurgroep van de Agenda Natuurinclusief en de minister van LNV, zodat zij het cocreatieve proces verder vorm kunnen geven. Begin volgend jaar verschijnt het OFL-rapport met onze inzichten uit dit cocreatieproces en de randvoorwaarden voor succesvolle cocreatie. Dit OFL-project staat onder leiding van OFL-voorzitter Johan van de Gronden.
Meer over de Agenda Natuurinclusief
Empowerment cruciaal in aardgasvrije wijken
In de zomer hebben we aan het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) een nieuwe rapportage over participatie in aardgasvrije wijken 2019-2020 gestuurd. OFL-voorzitter Marleen Stikker benadrukt daarbij dat alle mogelijke belanghebbenden bij de transitie naar aardgasvrij in staat moeten worden gesteld om te participeren via empowerment. Hiermee bedoelen we het proces van versterking waardoor betrokkenen meer grip krijgen op hun eigen omgeving. Ook is meer ruimte nodig voor maatschappelijk initiatief, als derde weg in de aardgasvrijtransitie. Om de kracht hiervan te laten zien, verzamelt het OFL op verschillende manieren inspirerende verhalen uit aardgasvrije wijken. Daarbij gebruiken we voor het eerst de Sprockler-aanpak en bijbehorende tool. Ook brengen we op onze website een reeks verhalen en podcasts over vernieuwende participatie door Yosser Dekker van Bureau Ruimtekoers.
Lees verder over aardgasvrije wijken
Noordzeeoverleg lanceert eigen website
Het OFL lanceert voor het Noordzeeoverleg een eigen website waarmee de informatie over het Noordzeeoverleg meer toegankelijk en herkenbaar wordt. Aankomende donderdag 7 oktober staat deze live op www.noordzeeoverleg.nl.
De voorzitter van het Noordzeeoverleg blijft zich onverminderd inzetten om de visserijsector weer aan de NZO-tafel te laten deelnemen. Verder gaat de aandacht uit naar de oprichting van een uitvoeringsbureau voor het vastgestelde programma Monitoring, Onderzoek, Natuurversterking en Soortenbescherming (MONS). Het programma MONS is gericht op de vraag hoe het veranderend gebruik van de Noordzee past binnen de ecologische draagkracht van het gebied. Het Noordzeeoverleg richt ook een onafhankelijke wetenschappelijke klankbordcommissie op, die het overleg gevraagd en ongevraagd kan adviseren. Ander nieuws: de wettelijke status van het Noordzeeoverleg is op 29 juni vastgelegd in een ministerieel besluit en op 21 september is de zienswijzenprocedure voor het Programma Noordzee afgesloten.
Meer weten over het Noordzeeoverleg
Updates
Deltaprogramma en Nationaal Water Programma
Op Prinsjesdag is het Deltaprogramma 2022 (DP 2022) aan de Tweede Kamer aangeboden. Het OFL heeft in het voorjaar het concept DP 2022 besproken en advies uitgebracht. In het najaar organiseert het OFL nog een informele bijeenkomst over het Deltaprogramma 2023. Veranderingen in het klimaat en onder andere de overstromingen in Limburg hebben dit jaar veel aandacht gevraagd. Daar gaan we het in het OFL dan ook zeker over hebben om met elkaar te verkennen waar accenten in het Delta Programma 2023 het best gezet kunnen worden.
Voor het Nationaal Water Programma is op 21 september de zienswijzenprocedure afgesloten. Het Programma Noordzee en de Mariene Strategie - die ook onderdeel zijn van OFL-projecten - maken hier deel van uit. Inmiddels is in september 2021 het aanvullend ontwerp Programma Noordzee in het NZO behandeld. Dit aanvullend ontwerp gaat over de aanwijzing van windenergiegebieden op zee. De reactie op de zienswijzen en de vaststelling van het NWP 2022 – 2027 wordt in maart 2022 verwacht.
Meer weten over het Deltaprogramma
Lees verder over het Nationaal Water Programma
Afronding Voor de oogst van morgen
Dit najaar ronden we onze bijdrage af aan Voor de oogst van morgen, het innovatielab voor de transitie in het landbouw- en voedselsysteem dat we samen met Commonland zijn gestart. We ronden onze rol als programmamanager af en hebben onze kennis, ervaring en netwerk ondergebracht in het Versnellingshuis voor transitie in het landelijk gebied. Daar kunnen partijen die gebiedsgericht, op een integrale, holistische manier willen samenwerken aan de transitie in het landbouw- en voedselsysteem, ondersteuning krijgen. Op dit moment zijn we in gesprek met private en publieke partijen over financiering en commitment voor het Versnellingshuis. Later dit jaar brengen we ook de lessen van Voor de oogst van morgen in beeld onder andere via de conferentie van 7 december.
Lees verder over Voor de oogst van morgen
Follow-up evaluatie OFL
Voor de zomer is het OFL geëvalueerd. De evaluatie ging over de periode 2016-2020. We werken nu aan de opvolging van de evaluatie. Sommige aanbevelingen zijn vooral intern gericht, zoals bijvoorbeeld een aantal aanbevelingen over projectmanagement. Andere aanbevelingen zijn ook van belang voor de leden en deelnemers van het OFL en voor de overheden die betrokken zijn bij het OFL. Een in het oog springende aanbeveling is om met benoemde leden in gesprek te gaan over hun betrokkenheid bij het OFL. ‘Wat is een waardevolle manier, zowel voor de leden zelf als voor het OFL’? En ‘wat is de gewenste verhouding tussen de wettelijk benoemde leden en de overige OFL-deelnemers’? Het OFL-secretariaat gaat met deze aanbeveling aan de slag. We gaan starten met een gespreksronde waarin wij niet alleen een aantal benoemde leden uitnodigen voor een gesprek, maar ook andere deelnemers van het OFL en beleidsmakers. De intentie is om die gespreksronde in de loop van het najaar te starten. Waar het gaat om de verdere positionering van het OFL is het wachten op een nieuw kabinet.
Lees de evaluatie van het OFL
Oproep vanuit ministerie IenW voor deelname aan beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater
In juli zijn Nederland, Duitsland en België opgeschrikt door extreme neerslag. In Duitsland en België vielen dodelijke slachtoffers te betreuren en is veel schade aan dorpen en infrastructuur. Ook in Nederland is de schade omvangrijk. Met name rondom de beken Roer, Geul en Gulp is grootschalige wateroverlast geweest. Rondom de Maas was de wateroverlast enorm, evenals de schade en er ontstond een dreigende situatie vanwege het hoogwater.
In de eerste fase na de crisis gaat de aandacht uit naar opruimen, herstel van schade en ondersteunen van getroffenen die nog niet terug kunnen naar hun huis. Tegelijkertijd komen er veel vragen naar boven over de gebeurtenissen die in de komende tijd beantwoord zullen moeten worden. Het is belangrijk om van deze gebeurtenissen te leren, zodat we in de toekomst zo mogelijk nog beter voorbereid zijn op extreme neerslag. Daarom heeft de minister van IenW aangekondigd dat het ministerie een ‘Beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater’ opstart, naar analogie van de Beleidstafel Droogte.
Aan de beleidstafel wordt samen met Provincie Limburg, Waterschap Limburg, Gemeente Valkenburg, IPO, VNG, UvW, Staf DC, RWS, LVN en BZK geleerd van de recente gebeurtenissen. De beleidstafel zal medio oktober 2022 advies geven over mogelijke verbeteringen voor beleid en/of projecten op het gebied van klimaatadaptatie en waterveiligheid. Verder identificeert en adresseert de beleidstafel binnen 4 maanden na de start mogelijke quick wins voor beleid. De concrete adviezen zullen gericht zijn aan bestaande organisaties en/of gremia (zoals bijv. het Deltaprogramma) voor de implementatie van maatregelen.
Aan de Beleidstafel Wateroverlast en Hoogwater nemen de rijksoverheid en regionale overheden deel. Maatschappelijke participatie is van cruciaal belang om een goed afgewogen advies te kunnen formuleren. Daarom wil het ministerie ook maatschappelijke partijen uitnodigen om hieraan deel te nemen. Waaronder de deelnemers van het OFL. De exacte vorm van het participatieproces is momenteel nog in ontwikkeling en hierover zal binnenkort het gesprek gestart worden. Als u vragen heeft of geïnteresseerd bent om mee te denken, dan kunt u dit aangeven door te mailen naar info@overlegorgaanfysiekeleefomgeving.nl.
|