Nieuwsbrief december 2020

18-12-2020
1333 keer bekeken

In deze nieuwsbrief leest u over de laatste ontwikkelingen van het OFL.

In deze OFL-nieuwsbrief brengen we u op de hoogte van een aantal veranderingen in de organisatie van het OFL: we nemen afscheid van drie voorzitters en introduceren ook gelijk hun opvolgers. Daarnaast heeft het OFL een nieuwe manager gekregen, Ineke den Heijer. Ook is een externe evaluatie gestart over hoe het OFL zijn werk doet. Dat werk gaat ondanks de coronacrisis onverminderd door: er is nieuws over het Noordzeeakkoord en het OFL heeft in de afgelopen periode verschillende onderzoeken en consultaties afgerond en daarover gerapporteerd. Het Nationaal Water Programma, Governance en participatie in de luchtvaart en het Programma Aardgasvrije Wijken zijn enkele voorbeelden. Het OFL wenst u veel leesplezier en alvast – ondanks alle corona-maatregelen- heel fijne feestdagen.

Inhoud

OFL verwelkomt drie nieuwe voorzitters

Als opvolgers van de scheidend voorzitters Jacques Wallage, Job Cohen en Pieter Jan Biesheuvel, heeft de minister van Infrastructuur en Waterstaat drie nieuwe voorzitters benoemd: Johan van de Gronden, Johan Remkes en Jeroen de Haas. Zij brengen heel veel bestuurlijk ervaring mee, zowel in openbaar bestuur, politiek als bedrijfsleven. De nieuwe voorzitters zijn ieder benoemd voor een periode van vier jaar en vervullen hun voorzitterschap samen met de blijvende OFL-voorzitters Wobine Buijs-Glaudemans en Marleen Stikker. Volgend jaar is er gelegenheid voor deelnemers van het OFL om nader kennis te maken met de voorzitters in een meet & greet waarin we ook in gesprek gaan over het nieuwe werkprogramma 2021-2022.

Maak kennis met de nieuwe voorzitters


Afscheid voorzitters tijdens live-uitzending Studio P

Het OFL heeft afscheid genomen van drie van zijn onafhankelijke voorzitters: Jacques Wallage, Job Cohen en Pieter Jan Biesheuvel. Zij waren daarom woensdag 25 november 2020 te gast in een live-uitzending van het OFL in samenwerking met StudioP, met als thema 'Polderen in tijden van polarisatie'. De scheidend voorzitters keken samen met nauw betrokken stakeholders en andere gasten terug op hun werk voor het OFL. Ook dachten zij hardop na over het toenemend belang van samenwerkingsprocessen zoals het OFL die faciliteert, in een samenleving waarin polarisatie en wantrouwen tegenover de overheid groeien. Maar liefst 1900 mensen keken mee naar de uitzending.

Kijk de uitzending terug


Ineke den Heijer nieuwe manager OFL

Het OFL heeft sinds 1 december een nieuwe manager: Ineke den Heijer. Zij is ook lid van het managementteam van de Directie Participatie van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Zij vervangt Friso Coumou, die een andere functie binnen IenW heeft gevonden. Als sociaal geograaf en bestuurskundige heeft Ineke bijna twintig jaar ervaring in de ruimtelijke ordening, in verschillende rollen en vanuit verschillende overheidslagen. Vanuit haar ervaring met gebiedsgericht werken en als adviseur participatie kijkt zij ernaar uit om samenwerkingsprocessen vorm te geven. "Ik weet hoe belangrijk ruimte voor samenwerking is, voor ontmoeten, experimenteren, leren en vooral ook doen met elkaar! Ik zie het als belangrijke opdracht om te zorgen dat adviezen opvolging krijgen. Ik houd er niet van als zaken in de la belanden, daar is onze tijd te kostbaar voor." Ineke verheugt zich op de samenwerking met de secretarissen en onafhankelijke voorzitters van het OFL en hoopt in korte tijd zoveel mogelijk mensen die bij het OFL betrokken zijn te ontmoeten: "Schroom niet en neem contact met mij op, als je me wilt spreken", aldus Ineke.

Neem contact op met Ineke den Heijer via het OFL-secretariaat


Moreel beraad als gespreksvorm ontwikkeld bij digitalisering en ethiek

In het project Digitalisering & ethiek heeft het OFL geëxperimenteerd met de gespreksvorm ‘het moreel beraad’. Dit is een gestructureerde gespreksvorm waarin een kleine groep mensen de mogelijke antwoorden op een morele en ethische (beleids)kwestie verkent. Het OFL heeft een eigen vorm van het moreel beraad ontwikkeld, die goed past bij onderwerpen op het gebied van digitalisering en ethiek. Het doel van het project is bewustwording creëren over ethische dilemma’s bij digitalisering en optimaal kennis en expertise vanuit de samenleving en overheid benutten. Daarnaast willen we samen inzichten opdoen over het borgen van publieke waarden. Het OFL heeft gaandeweg in dit proces praktische tools en werkvormen ontwikkeld om vanuit verschillende perspectieven ethische dilemma’s bij digitalisering te verkennen. Het OFL maakt van de opbrengsten van de maatschappelijke dialoog een eindrapport dat in de eerste helft van 2021 aan het ministerie van IenW wordt aangeboden.

Bekijk de projectpagina Ethiek en digitalisering


Brede consultatie en advies over geborgde zetels waterschappen

Het OFL heeft op verzoek van de minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) een brede consultatie georganiseerd over geborgde zetels in waterschapsbesturen. De aanleiding hiervoor is het rapport van de commissie Boelhouwer, die adviseert om de geborgde zetels af te schaffen en waterschapsbesturen volledig door verkiezingen samen te stellen. De consultatie bestond uit gesprekken en een internetconsultatie, die van eind augustus tot begin oktober plaatsvond via de OFL-website. De internetconsultatie heeft ruim 1.500 reacties van belanghebbenden opgeleverd. Hiervan heeft het OFL een kwalitatieve analyse laten maken die, samen met de analyse uit de gesprekken, is verwerkt in het rapport 'De stem van het water - perspectieven uit een brede consultatie over geborgde zetels in waterschapsbesturen'. Voorzitter Wobine Buijs heeft het rapport donderdag 17 december aangeboden aan de minister van IenW. De minister heeft het rapport onder dankzegging in ontvangst genomen en gaat het kerstreces gebruiken om het te bestuderen. Zij stuurt het rapport in januari 2021 aan de Tweede Kamer. Op het moment dat het rapport bij de Kamer is, is het voor iedereen beschikbaar via de website van het OFL.


Jaarrapport: samenhang vinden in participatie bij het aardgasvrij maken van wijken

Als onderdeel van het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) doet het OFL actie-onderzoek naar participatie van bewoners in wijken die aardgasvrij worden. Dit onderzoek is gericht op de vraag welke vorm van participatie het meest geschikt is in welke situatie. OFL-voorzitter Marleen Stikker heeft het jaarrapport hierover met een begeleidende brief aangeboden aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). De signalen van het OFL over participatie zijn afkomstig uit gezamenlijk onderzoek van het OFL met overheden en stakeholders. Ze zijn onder andere verzameld tijdens omgevingswandelingen en ook afkomstig uit de begeleidingsgroep met ervaringsdeskundigen die het OFL voor dit project heeft samengesteld. "Het aardgasvrij maken van een wijk is niet alleen een technisch, bestuurlijk en financieel vraagstuk. Het succes ervan staat of valt met de mate waarin bewoners, bedrijven en andere betrokkenen eraan mee willen doen", aldus Stikker in een interview over het OFL-rapport.

Impressie van omgevingswandelingen

In 2020 hebben vanwege de coronacrisis alleen digitale omgevingswandelingen plaatsgevonden, wilt u een impressie van de omgevingswandelingen in 2019 dan kunt u een video bekijken op de pagina over omgevingswandelingen.

Download het jaarrapport Samenhang vinden in het aardgasvrij maken van wijken
Lees het interview met Marleen Stikker


Lessen governance en participatie luchtvaart

Onder leiding van Job Cohen - op dat moment nog OFL-voorzitter - heeft de Commissie governance en participatie luchtvaart op 1 oktober haar rapport met lessen voor de toekomst van de luchtvaart aangeboden aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Het rapport heet voluit 'Sturen in een volatiel domein - governance en participatie in de luchtvaart' en brengt de ontwikkelingen rond participatie en governance in de luchtvaart op nationaal niveau in de afgelopen jaren in beeld. Op basis hiervan doet de commissie aanbevelingen voor de toekomst.

De commissie ziet dat er meer helderheid nodig is als het gaat om rollen, procedures en thema’s. Tegelijkertijd is flexibiliteit nodig om te kunnen meebewegen met maatschappelijke, economische en technische ontwikkelingen. Daarnaast concludeert zij dat transitie van een decentraal naar een centraal model nog veel onzekerheden in de governance- en participatiestructuur openlaat. Ook hier is verduidelijking nodig meent de commissie.

Het rapport is bedoeld als een bijdrage aan de transitie naar een nieuw model voor governance en participatie in de luchtvaart. Op 20 november heeft het kabinet een reactie gegeven op het rapport, op hetzelfde moment dat de definitieve luchtvaartnota verscheen. In de kabinetsreactie zijn enkele aandachtspunten uit het rapport van de commissie uitgelicht en wordt duidelijk hoe deze aandachtspunten in de luchtvaartnota aan de orde komen.

Lees het advies van de commissie


Enquête OFL-deelnemers voor externe evaluatie

De minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) laat door organisatieadviesbureau Berenschot een evaluatie uitvoeren van het functioneren van het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving (OFL). Het overlegorgaan bestaat sinds 1 januari 2015 en onder de wettelijke regeling is door de tijd heen een veelvormige praktijk van overleg gegroeid. In de context van deze ontwikkelingen is het nu moment om het feitelijk functioneren te evalueren. Eind november zijn onderzoekers van Berenschot hiermee begonnen. Begin december hebben zij een bijeenkomst gehad met de begeleidingscommissie van het OFL voor deze evaluatie. Bij die gelegenheid zijn de contouren van het evaluatieonderzoek doorgenomen. Naar verwachting duurt het onderzoek tot en met april 2021. Een van de onderdelen ervan is een enquête onder OFL-deelnemers. De planning is om daarvoor in januari een uitnodiging te versturen.


Nieuwe stap in uitvoering Noordzeeakkoord

De uitvoering van het Noordzeeakkoord dat in juni 2020 is gesloten gaat verder. Met steun van het kabinet werkt het Noordzeeoverleg met alle betrokkenen - behalve de visserijsector die zich heeft teruggetrokken - aan de uitvoering van het akkoord. Hiervoor is in juli 2020 een governance-advies opgesteld. Daarin staat hoe de uitvoering van het akkoord in zijn werk gaat en hoe de rolverdeling tussen de partijen is geregeld. Het Noordzeeoverleg wil ook de visserij als belangrijke belanghebbende op de Noordzee graag weer bij de uitvoering van het Noordzeeakkoord betrekken. Daarom heeft de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) Tjibbe Joustra gevraagd de mogelijkheden hiervoor te verkennen. Joustra heeft hierover een adviesrapport geschreven. Op 12 januari bespreekt de Tweede Kamer dit adviesrapport, het Noordzeeakkoord en het governance-advies. Het OFL begeleidt het Noordzeeoverleg. Mevrouw Sybilla Dekker treedt aan als voorzitter van het permanente Noordzeeoverleg.

Download het governance-advies en andere documenten van het Noordzeeoverleg


Lessen in participatie IenW in afrondende fase

Het interactieve leerproces Lessen in participatie dat het OFL op verzoek van de minister Cora van Nieuwenhuizen heeft opgezet bij IenW, is in de afrondende fase. In Lessen in participatie is de manier waarop IenW leert over participatie geanalyseerd. Samen met beleidsmedewerkers en stakeholders is de participatie bij een aantal IenW-projecten in kaart gebracht. De lessen hieruit zijn in het rapport 'Lessen in participatie' verzameld. In het rapport staat ook een aantal inzichten over hoe het ministerie van IenW omgaat met participatie. Afgesproken is dat OFL-voorzitter Wobine Buijs de lessen en inzichten uit het rapport bespreekt in de bestuursraad van het ministerie.

Download het rapport


Consultatie Mariene strategie deel 3 afgerond

Voor de Mariene strategie deel 3 heeft het OFL van 20 oktober tot 10 november een consultatie georganiseerd. Het derde deel van de Mariene strategie is een programma van maatregelen, gericht op het bereiken van de milieudoelen zoals die in het eerste deel van de Mariene Strategie zijn geformuleerd (deel 2 gaat over monitoring). Op basis van de uitkomsten van de consultatie heeft het OFL een reactie opgesteld. Het OFL stuurt deze in december naar de ministers van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Met het afsluiten van de consultatie is ook de betrokkenheid van het OFL bij deel 3 van de Mariene strategie geëindigd. Het Rijk stelt de definitieve Mariene strategie vast in 2021. 

Meer weten over de Mariene strategie


Advies voor integrale benadering rond het Nationaal Water Programma

Het OFL heeft na een online consultatie over het Nationaal Water Programma (NWP) een advies gestuurd aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). De minister had als coördinerend bewindspersoon van het NWP hierom gevraagd. Tijdens de consultatie op 22 september heeft het OFL bij verschillende groepen betrokkenen hun reacties op het NWP gepeild. Deelnemers aan de consultatie waren positief over de volledigheid en integrale opzet van het programma voor de periode 2022-2027. Bij hen leven wel vragen over hoe in het NWP de verhouding wordt gewogen tussen belangen als natuur, economie en veiligheid. En hoe het NWP gaat functioneren onder de nieuwe Omgevingswet. Uit de consultatie kwam ook naar voren dat het belangrijk is dat er continu samenwerking is tussen de verschillende niveaus van waterbeleid en -beheer.

Lees het advies aan de minister van IenW


Voorlopige balans Voor de oogst van morgen

Innovatielab Voor de oogst van morgen heeft in september een voorlopige balans opgemaakt. Dit gebeurde tijdens een summit die tegelijkertijd online en offline plaatsvond. Voor de oogst van morgen-deelnemers en gasten deelden hun persoonlijke inzichten en successen uit het persoonlijk en collectief leiderschapstraject van het innovatielab. Deelnemers vertelden over hun persoonlijke transformatie, nieuwe zakelijke relaties en vriendschappen en over de hoogte- en dieptepunten uit het traject. Daarnaast werden transitie-experimenten gepresenteerd, variërend van leerprocessen tot concrete oplossingen die bijdragen aan de verduurzaming van het landbouw- en voedselsysteem. De summit markeerde ook de overgang naar regionale gebiedsontwikkeling die het innovatielab inzet.

Vanuit de gedachte dat oplossingen uiteindelijk lokaal zullen worden toegepast, zijn de eerste verkenningen in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Gelderland gedaan. In Overijssel en Noord-Brabant gaan regiolabs van start in samenwerking met het Programma Verrijkende Landbouw. Voor de oogst van morgen roept boeren, financiers, beleidsmakers, ondernemers en andere betrokkenen in deze regio's op om bij interesse contact op te nemen met het kernteam van het innovatielab via de website Voor de oogst van morgen.

Bekijk de video-impressie van de summit

Afbeeldingen

X (voorheen Twitter)

Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving
Rijnstraat 8 | 2515 XP | Den Haag
Postbus 20901 | 2500 EX | Den Haag
E-mail: info@ofl.nl

OFL op Linkedin OFL op Youtube

OFL | Brengt samenwerking verder


Cookie-instellingen