Het valt op dat verschillende beelden bestaan over het inzetten van burgerberaden als instrument om de burger en overheid bij elkaar te brengen en participatie vorm te geven. 

Op 12 oktober organiseerde het OFL een online meet-up om de inzet van burgerberaden op thema’s in de fysieke leefomgeving te onderzoeken. Bij de meet-up sloten ruim 50 deelnemers aan om hierop te reflecteren. De deelnemers vertegenwoordigden een diverse samenstelling uit verschillende organisaties en bedrijfstakken. OFL-voorzitter Jeroen de Haas was gastheer. De input van deze meet-up gebruikt het OFL om een kort advies uit te brengen richting de ministeries van Binnenlandse Zaken (BZK) en IenW.

In Nederland worden veel goede oplossingen bedacht, maar de kennis, ervaring en creativiteit van de samenleving kan nog meer ingezet worden bij complexe vraagstukken zoals de energietransitie. Bij dit soort vraagstukken volstaat de techniek niet alleen. Ook mentale en sociale transitie is nodig: de samenleving moet mee in de ontwikkeling, het ondersteunen, de technische transitie begrijpen en eraan kunnen bijdragen. Op die manier kan een burgerberaad leiden tot oplossingen die ambitieuzer zijn of out of the box én vaak beter aansluiten bij de samenleving.

De burger betrekken

Eva Rovers van Bureau Burgerberaad was gastspreker en begon de meet-up met een presentatie over de do’s en dont’s van burgerberaden. Denk aan afbakening wanneer je eraan begint, realisme en een duidelijk mandaat vanuit de democratie, lokaal of op rijksniveau. Schroom niet om ook ingewikkelde onderwerpen te behandelen, mits ze doorleefd zijn in de regio of het land.

Met elkaar in gesprek

In break-outsessies zijn de deelnemers van de meet-up met elkaar in gesprek gegaan. Zij bespraken welke thema’s in de fysieke leefomgeving geschikt zouden kunnen zijn voor de inzet van een burgerberaad en waarom. Daarnaast werd uitgewisseld welke uitgangspunten van belang zijn voor het laten slagen van een burgerberaad.

Kijk meer vanuit het perspectief van de burger

Hillie Beentjes, plaatsvervangend SG van het ministerie van IenW, sloot na de break-outsessies aan. Jeroen de Haas, onafhankelijk voorzitter van het OFL, stelde de vraag hoe het vervolg vanuit het departement eruitziet. Hillie Beentjes antwoordde daarop dat het IenW Kompas pasgeleden vastgesteld is, met een aantal richtinggevende uitspraken over hoe IenW zich wil ontwikkelen. Daarbij is ‘van buiten naar binnen’ belangrijk; kijk meer vanuit het perspectief van de burger. Burgerberaden kunnen een rol spelen bij het actiever, eerder en beter betrekken van de burger. Het lijkt een goed instrument, maar er moet nog vertaald worden hoe het vormgegeven en gerealiseerd kan worden.

Afsluiting

Jeroen de Haas sloot de meet-up af met de overtuiging dat het burgerberaad een instrument is dat ingezet kan en moet worden. Het is belangrijk rekenschap te geven van reflecties, ervaringen en adviezen die nog gaan komen. Mits het op de goede plek wordt neergezet, wordt snelheid gewonnen, zeker in de complexe situatie van de fysieke leefomgeving.

Het OFL gaat nu aan de slag met het inhoudelijk advies dat zij verwacht begin 2022 aan het ministerie van BZK aan te kunnen bieden.