Burgers waarvan meer wordt verwacht moeten mogen meepraten en ook echt meebeslissen. In de huidige dialoog tussen grote bedrijven en overheid zou daarom een volwaardige plek gereserveerd moeten worden voor coalities van ondernemende burgers (gemeenschappen) en kleine ondernemers. Voor het regeerakkoord betekent dit dat de besluiten niet voor vier jaar ‘worden dichtgetimmerd’. De voorstellen zijn te bekijken via deze link.

Vijf transities
De afgelopen maanden hebben vijf divers samengestelde transitiegroepen zich in een bijzonder co-creatieproces gebogen over noodzakelijke nationale opgaven in de fysieke leefomgeving:

• versterking stedelijke regio’s
• verduurzaming landelijk gebied
• transformatie binnensteden
• energietransitie
• circulaire economie

De thema’s zijn niet nieuw, maar de voortgang is te traag.

De boodschap
Er is een structurele disbalans in het landelijke gebied in samenhang met de stad. Dit is een systemisch probleem: de accu van Nederland loopt leeg. Tegelijkertijd zien we prachtige kansen. Om deze te verzilveren, is het nodig om anders te kijken naar Nederland. Nederland niet zien als een dichtbevolkt land, maar als dunst bevolkte stadsstaat ter wereld.


 

Een stadsstaat met een uitgekiende balans tussen bebouwing, water en natuur (rood, blauw en groen). Dit betekent enerzijds ‘uitzoomen’ en Nederland bekijken als één geheel in plaats van als een losse verzameling steden, krimpgebieden, natuurgebieden en industriegebieden. Anderzijds betekent dit juist ‘inzoomen’ en opgaven horizontaal benaderen op gebiedsniveau.

Doorbraken nodig
Om te komen tot echte doorbraken zijn daadkrachtige acties vanuit de overheid cruciaal, zoals:

1. Stimuleer en ondersteun de ontwikkeling van gebiedstoekomstvisies en geef daarbij de regie aan horizontale stakeholdernetwerken binnen het gebied.
2. Geef randvoorwaardelijke gebiedsdoelstellingen mee ten aanzien van klimaat, energie, biodiversiteit enz. en beoordeel en evalueer de plannen waar het gebied zelf mee komt.
3. Zorg voor financiering en verwijder obstakels voor gewenste ontwikkelingen.
4. Zet via een serie lokale akkoorden in op een krachtige impuls van de binnenstedelijke transformatie.
5. Bevorder via nationale maatregelen de energietransitie en de transitie naar een circulaire economie.

Vervolgacties
Naast de kernboodschappen in deze brief hebben de vijf transitiegroepen ‘onderleggers’ opgesteld, met achtergrondinformatie bij de adviezen. Dit materiaal wordt benut in vervolggesprekken, onder andere met de ambtelijke top van de rijksdienst. De onderleggers zijn te bekijken via deze link.