Daarnaast draaide de vergadering om reflectie en vooruitkijken omdat de afgesproken periode van de Binnenvaarttafel eind 2025 eindigt.
Rapportage en vervolg
In januari 2024 ging de Binnenvaarttafel van start. De tafel werd ingesteld voor een periode van twee jaar (2024-2025). Omdat die periode bijna afgelopen is, werd tijdens de vergadering op 9 oktober een concepteindrapportage van de voorzitter besproken. De partijen hebben hun reacties en opmerkingen meegegeven aan de voorzitter. De definitieve eindrapportage zal door de voorzitter worden aangeboden aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat.
Na de eindrapportage kwam het vervolg van de Binnenvaarttafel na 2025 aan de orde. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), initiatiefnemer van de Binnenvaarttafel, had vooraf een voorstel gedeeld met de partijen. Dit voorstel was onder andere gebaseerd op een-op-een gesprekken die IenW gedurende de afgelopen periode met een groot deel van de partijen heeft gevoerd. Aan de tafel lichtte IenW het voorstel toe, waarna andere partijen hun visie konden delen.
Het was een scherp en constructief gesprek. Duidelijk werd dat er bredesteun is om de Binnenvaarttafel na 2025 voort te zetten. IenW zal de komende tijd in meer detail uitwerken hoe die voortzetting eruit gaat zien.
Digitalisering
Na de reflectie en het vervolg stonden de vier vaste pijlers op de agenda: digitalisering, ketenoptimalisatie, toekomstbestendige vaarwegen en energietransitie.
Bij de pijler digitalisering stond het programma digitalisering binnenhavens centraal. Rijkswaterstaat gaf uitleg over het programma, het doel, de betrokkenen en de huidige de stand van zaken. Onder de titel ‘PortlinQ’ wordt gewerkt aan de set van afspraken over digitalisering waarmee binnenhavens, havenbedrijven, havenmeesters en schippers data uitwisselen om het gebruik van binnenhavendiensten via apps te faciliteren. Er wordt gewerkt aan uniformiteit en ontsluiting van faciliteiten, waarbij gebruikers zelf kunnen kiezen welke app ze gebruiken. Rijkswaterstaat sloot af met de uitnodiging aan alle partijen om betrokken te zijn en PortlinQ te proberen. De partijen reageerden positief en droegen enkele suggesties aan vanuit hun eigen invalshoek.
Ketenoptimalisatie
Onder de pijler ketenoptimalisatie is anderhalf jaar geleden het project diversiteit binnenvaartvloot gestart. Een diverse vloot is belangrijk om uiteenlopende ladingen te kunnen vervoeren over grote en kleine vaarwegen en in verschillende omstandigheden. Maar de diversiteit van de vloot neemt af omdat schaalvergroting financieel aantrekkelijk is en investeringen in grotere schepen relatief meer opbrengen dan investeringen in kleinere schepen. Daarnaast speelt mee dat regelgeving rond de kleinere schepen en besluiten over kleine vaarwegen voor onzekerheid zorgen. Het doel van het project was onderzoeken hoe gezorgd kan worden dat de vloot de logistieke vraag kan blijven beantwoorden.
Tijdens de vorige Binnenvaarttafel is er een mogelijk plan van aanpak gepresenteerd. In de tussentijd is de haalbaarheid daarvan onderzocht. Helaas is gebleken dat de ambitie die toen is neergezet op dit moment niet haalbaar is. Om toch volgende stappen te maken met het project zal nu worden gekeken of het mogelijk is het project bij bestaande organisaties aan te laten sluiten.
Toekomstbestendige vaarwegen
Tijdens de vorige Binnenvaarttafel is gesproken over onvoorziene stremmingen van vaarwegen en kunstwerken (zoals bruggen en sluizen) en hoe wordt vastgesteld met welke prioriteit deze worden aangepakt. Een aantal partijen heeft daarna overleg gevoerd over de criteria die meespelen bij de afwegingen rondom onvoorziene stremmingen. Onvoorziene stremming komen bijvoorbeeld voor bij kapotte onderdelen zoals een brug die niet meer open of dicht kan. Dit gebeurde aan de hand van twee casussen uit de praktijk, de stremming van een kolk bij Sluis Lith en de Staande Mastroute West-Nederland. Er is afgesproken dat er over dit onderwerp nog een vervolggesprek zal komen. De resultaten hiervan worden vervolgens teruggekoppeld aan de betrokken partijen.
Het tweede onderwerp onder de pijler toekomstbestendige vaarwegen was de toekomstvisie vaarwegen, waar IenW momenteel aan werkt. In een presentatie lichtte IenW toe welke stappen tot nu toe genomen zijn, welke acties gepland zijn en welke rol de Binnenvaarttafel hierin kan spelen. Daarnaast kwamen de uitgangspunten van de visie en het maken van keuzes aan bod. Enkele partijen reageerden op de presentatie met aanvullende suggesties en een handreiking mee te denken bij het vervolg. Een aantal partijen van de Binnenvaarttafel is al betrokken.
Energietransitie
Bij de pijler energietransitie ging het gesprek over de verduurzaming van de binnenvaart. Vooraf was een inventarisatie van bestaande onderzoeken en studies naar dit onderwerp gedeeld. De gedachte hierachter was dat voordat een mogelijk nieuw onderzoek gestart wordt, gekeken wordt welke informatie al beschikbaar is. Verschillende partijen kwamen met aanvullende suggesties en vragen voor een vervolg.
Komende periode
De komende periode wordt verder gewerkt naar een beslissing over de vorm van de Binnenvaarttafel na 2025. De volgende bijeenkomst zal in die nieuwe vorm plaatsvinden en staat om die reden nog niet gepland.