OFL-brede ontwikkelingen

Vijf nieuwe OFL-leden

Op 1 maart 2024 zijn al 63 organisaties als leden benoemd als lid van het OFL. Het ging hierbij om een mix van bestaande en nieuwe leden. In juni verwelkomden we nog vijf organisaties als OFL-lid. Daar zijn we blij mee! Zij nemen alle vijf hun eigen perspectief op de fysieke leefomgeving mee in het overlegorgaan. Daardoor zijn zij een mooie aanvulling op de al eerder benoemde leden. De nieuwe leden zijn:

• AWN, Nederlandse Archeologievereniging
• Koninklijke Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners (VHG)
• MKB Infra
• Natuur en Milieufederaties
• Voetgangersbeweging Nederland

De Voetgangersbeweging Nederland doet mede namens de Voetgangersvereniging mee in overleggen van het OFL. De voetgangersorganisatie laat weten: “De beide voetgangersorganisaties zijn uitermate blij dat er nu ook in het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving ruimte is voor de inbreng van de belangen van voetgangers bij het lopen, verblijven en spelen in de openbare ruimte. Wij zullen hier graag een positieve bijdrage aan leveren om tot een evenwichtig beleid te komen.”

De Koninklijke Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners (VHG) reageert ook enthousiast: “De leden van Koninklijke Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners dragen met hun oplossingen bij aan de groene en gezonde leefomgeving. Binnen het OFL werken wij dan ook graag met de andere partijen samen om de brede opgaven van Nederland te realiseren.”

We zijn blij met de betrokkenheid van alle verschillende leden van het OFL. De diversiteit maakt overleg in het OFL krachtig en dit leidt vaak tot nieuwe inzichten.

Bekijk het volledige en actuele overzicht van alle OFL-leden.

Save the date werkconferentie 26 november

Kom elkaar persoonlijk ontmoeten tijdens de jaarlijkse werkconferentie van het OFL! Op dinsdag 26 november organiseren wij weer een interessante middag voor onze leden, voorzitters en deelnemers aan de projecten. De middag staat in het teken van leren, kennis delen, ervaringen opdoen en met elkaar netwerken. Daarnaast kijken wij ook vooruit en bespreken wij graag met u welke thema's en onderwerpen belangrijk zijn voor het OFL in het komende jaar.

De bijeenkomst op dinsdag 26 november duurt van 12.00 tot 18.00 uur en vindt plaats in de Colour Kitchen in Zuilen (Utrecht). Na de zomer ontvangt u meer informatie over het programma van deze jaarlijkse netwerkdag. Noteert u deze datum alvast in uw agenda? We waarderen het zeer als u erbij bent!

Kijk voor meer informatie en een indruk van eerdere conferenties op onze website.

Projectontwikkelingen

Platform Spoorgoederenvervoer en Leefomgeving op werkbezoek

Het Platform Spoorgoederenvervoer en Leefomgeving kwam op 17 mei onder voorzitterschap van OFL-voorzitter Johan Remkes bij elkaar. In de Schouwburg van Deventer begonnen de leden met een reguliere vergadering. De rest van de dag stond in het teken van verschillende werkbezoeken in Oost-Nederland. De leden van het Platform ervaarden zelf, uiteraard per spoor, hoe spoorgoederenvervoer en de leefomgeving hier samenvallen. Tijdens de ronde door de regio vertelde het Regionaal Overleg Noordelijke Aftakking over de lokale situaties terwijl het landschap aan de leden voorbijtrok.

De leden van het Platform waren onder de indruk van het bezoek aan bewoners langs de Bentheimer route in Wierden, waar regelmatig treinen op enkele meters passeren. Via Almelo ging het gezelschap vervolgens naar Hengelo. Daar spraken bestuurders uit de provincies Overijssel en Gelderland met de leden van het Platform over onder meer de ontsluiting van de regio, de woningbouwopgave en het toekomstperspectief. Tot slot werden de leden van het Platform in de trein van Zutphen naar Deventer bijgepraat door Stichting Stop de Noordtak over de aftakking van de Betuweroute.

Aanbevelingen derde spoor Emmerich en Oberhausen

Een ander onderwerp waar het Platform Spoorgoederenvervoer en Leefomgeving zich onlangs over heeft gebogen, zijn de werkzaamheden aan het derde spoor tussen Emmerich en Oberhausen in Duitsland. Dit levert mogelijk overlast op voor bewoners van Noord-Brabant. De staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat is door de leden van de Vaste Kamercommissie Infrastructuur en Waterstaat gevraagd om advies over de vraag welke korte termijn maatregelen mogelijk zijn om deze overlast te verminderen. De leden van het Platform hebben een aantal aanbevelingen gedaan. U kunt ze lezen in het advies van de voorzitter.

Nienke Meijer nieuwe voorzitter Nationaal Burgerberaad Klimaat

Nienke Meijer is op 1 juli gestart als voorzitter van het Nationaal Burgerberaad Klimaat. Het kabinet heeft haar gekozen vanwege haar uitgebreide bestuurlijke ervaring en actieve rol in sociaalmaatschappelijke organisaties. Verder is zij goed in het samenbrengen van verschillende groepen en partijen. Dit heeft zij eerder laten zien bij stichting de Buitenboordmotor, die mede op haar initiatief is opgezet.

De voormalig Minister voor Klimaat en Energie is blij met deze benoeming: “Ik ben erg blij dat Nienke de leiding gaat nemen over het Nationaal Burgerberaad Klimaat. Haar kennis en vaardigheden gaan goed van pas komen bij het opzetten hiervan. Het is een flinke klus die de invloed en zeggenschap van burgers op de aanpak van de klimaatopgave aanzienlijk zal vergroten.”

Met het burgerberaad wil het kabinet de invloed van Nederlanders op het klimaatbeleid vergroten en de democratie in Nederland versterken. Aan het Nationaal Burgerberaad Klimaat doen straks 175 Nederlanders van 16 jaar of ouder mee. Zij worden gekozen via een loting. Daarbij wordt goed gekeken naar een mix van verschillende mensen, zodat zij samen een zo goed mogelijke afspiegeling van de samenleving vormen.

Kijk voor meer informatie op de nieuwe website van het Nationaal Burgerberaad Klimaat.

OFL draagt begeleiding NiNO over aan Programmabureau Natuurinclusief

Het laatste Natuurinclusief Nationaal Overleg (NiNO) vond op donderdag 30 mei plaats onder leiding van OFL-voorzitter André van der Zande. In het NiNO komen koplopers uit onder andere het bedrijfsleven, maatschappelijke instellingen, overheden en jongerenorganisaties samen. Hun doel is om de uitvoering van de Agenda Natuurinclusief 2.0 van het Collectief Natuurinclusief te versterken, verbreden en versnellen. Per 1 juni stopt André van der Zande als voorzitter bij het OFL en het NiNO. Daarmee komt er ook een natuurlijk einde aan de begeleiding van het NiNO vanuit het OFL-secretariaat.

Het OFL is vanaf het allereerste moment betrokken geweest bij het samenbrengen van de leden en de inrichting van het NiNO. Het NiNO gaat nu verder onder de noemer Collectief Natuurinclusief. Het afgelopen anderhalf jaar heeft het OFL zes formele NiNO’s ondersteund en drie informele NiNO’s georganiseerd. Met als doel de totstandkoming van de Agenda Natuurinclusief.

Lees meer over het Natuurinclusief Nationaal Overleg.

Programmabureau Natuurinclusief

Het Programmabureau Natuurinclusief neemt met de nieuwe ambassadeur, Jannemarie de Jonge, de begeleiding van het NiNO over. Dit doet ze naast haar rol als Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving, die ze tot eind 2024 vervult. Het Programma is voldoende onafhankelijk gepositioneerd om dit op deze manier te doen. Het NiNO staat stevig in haar schoenen en partijen weten elkaar goed te vinden. Dit alles met het gezamenlijke doel voor ogen: Nederland verder natuurinclusief maken.

Als OFL bedanken we André van der Zande voor zijn inzet voor het NiNO in het bijzonder en de natuurinclusieve transitie in het algemeen. Veel succes gewenst voor de nieuwe ambassadeur!

Maatschappelijke consultatie Mariene Strategie

In de Europese Kaderrichtlijn Mariene Strategie (KRM) staat dat lidstaten een Mariene Strategie moeten opstellen over de kwaliteit van de zee. De lidstaten moeten zorgen voor een schonere en gezondere zee. De Mariene Strategie bestaat uit drie delen, die lidstaten elke zes jaar moeten actualiseren. Het eerste deel beschrijft de initiële beoordeling, de huidige milieutoestand en de milieudoelen voor het Nederlandse deel van de Noordzee.

In het voorjaar van 2024 voerde het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving (OFL) een maatschappelijke consultatie uit over de actualisatie van dit eerste deel. Onder leiding van OFL-voorzitter Johan van de Gronden is deze consultatie uitgevoerd en is het resultaat in een OFL-advies verwerkt. De partijen uit het Noordzeeoverleg zijn hier ook bij betrokken.

Johan van de Gronden en Sybilla Dekker (voorzitter Noordzeeoverleg) hebben het OFL-advies aangeboden aan de Ministers van Infrastructuur en Waterstaat, van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en voor Natuur en Stikstof. Lees het OFL-advies over de actualisatie van de Mariene Strategie deel 1.

Advies opgesteld voor het Deltaprogramma

Het Deltaprogramma is een langlopend programma om ons land nu en in de toekomst te beschermen tegen hoogwater en de zoetwatervoorziening op peil te houden. Tijdens de formele bijeenkomst van het Deltaprogramma in april, konden de aanwezigen reageren op het concept Deltaprogramma 2025. Het was een goede bijeenkomst waar het onder andere ging over de nieuwe deltascenario’s en de aankomende herijking van het Deltaprogramma. Er waren ook nieuwe OFL-leden bij deze bijeenkomst aanwezig. Zij keken met een frisse blik naar dit onderwerp en zorgden voor nieuwe input voor het advies voor het Deltaprogramma.

Het advies met daarin een voorstel voor aanpassingen in het Deltaprogramma, is opgesteld onder leiding van OFL-voorzitter Johan van de Gronden. Hij heeft dit advies in de stuurgroep van het Deltaprogramma toegelicht. Deltacommissaris Co Verdaas had hier veel waardering voor, met als resultaat dat er aanpassingen zijn doorgevoerd in het Deltaprogramma.

Het Deltaprogramma heeft te maken met veel uiteenlopende belangen. Door met belanghebbenden om tafel te zitten en een dialoog aan te gaan over het programma, worden deze uiteenlopende belangen zichtbaar. De afgelopen periode is verkend hoe maatschappelijke participatie een rol kan spelen in het zichtbaar maken van de belangen in de herijking van het Deltaprogramma. Wilt u hierover meedenken? Neem dan per mail contact op met OFL-secretarissen Lieke Alferink (lieke.alferink@ofl.nl) of Jeroen Ubels (jeroen.ubels@ofl.nl).

 In gesprek over een toekomstbestendige binnenvaart

In april en juni waren de tweede en derde bijeenkomst van de Binnenvaarttafel. Aan de Binnenvaarttafel werkt een vertegenwoordiging van de binnenvaarsector en de overheid samen voor een toekomstbestendige binnenvaart. Tijdens de tweede en derde bijeenkomst zijn de leden van de tafel dieper ingegaan op de vier transitiepaden die samen bijdragen aan een toekomstbestendige binnenvaart:

• energietransitie
• toekomstbestendige vaarwegen
• ketenoptimalisatie
• digitalisatie

Aan de Binnenvaarttafel werken we aan deze transitiepaden door zo concreet mogelijke projecten vorm te geven. Tijdens de tweede bijeenkomst van de Binnenvaarttafel is onder andere een start gemaakt met het project diversiteit binnenvaartvloot. Met dit project wil de Binnenvaarttafel komen tot een actieplan om een diverse binnenvaartvloot te behouden. Hiermee willen we voorkomen dat door schaalvergroting het fijnmazige en meer kleinschalige deel van het netwerk van de binnenvaart op den duur verdwijnt.

Tijdens de derde bijeenkomst kwam het thema toekomstbestendige vaarwegen uitgebreid aan bod. Rijkswaterstaat gaf inzicht in hoe zij omgaan met de enorme instandhoudingsopgave  waarvoor zij een achtjarige opdracht van het ministerie heeft gekregen. Dit inzicht werd door de leden van de Binnenvaarttafel erg gewaardeerd.

Na de tweede en de derde bijeenkomst van de Binnenvaarttafel is het gesprek tussen de vertegenwoordigers goed op gang gekomen. De eerste inhoudelijke producten komen in beeld waar  sector en overheid samenwerken aan een toekomstbestendige binnenvaart.

Lees meer over de binnenvaarttafel.

 Voorstellen van het Nationaal Klimaat Platform

Het Nationaal Klimaat Platform (NKP) faciliteert en versnelt de maatschappelijke dialoog en reflectie over het klimaatbeleid. Hieronder vindt u een overzicht van het belangrijkste nieuws van het NKP.

Signalenrapport ‘Bouwstenen voor bestaanszekerheid’

Ter voorbereiding op het overleg met de minister voor Klimaat en Energie heeft het NKP een Signalenrapport opgesteld. Dit rapport bevat de kansen en knelpunten die het NKP ziet, naar aanleiding van gesprekken met burgers, ondernemers, beleidmakers, ngo’s en experts. Dit derde Signalenrapport, ‘Bouwstenen voor Bestaanszekerheid’ is aangeboden aan demissionair Minister Jetten van Klimaat & Energie, maar is vooral een advies aan het nieuwe kabinet.
Het NKP benoemt vijf bouwstenen voor bestaanszekerheid in dit rapport:

• Eerlijk verdelen van lusten en lasten om te zorgen dat iedereen kan meedoen.
• Aandacht voor kwetsbare wijken, waarbij lokale helden, groene opbouwwerkers en lokale energiegemeenschappen een belangrijke functie hebben.
• Zorgen voor betaalbare energie uit eigen omgeving.
• Ondersteuning van midden- en kleinbedrijf om te verduurzamen.
• Ruim baan voor duurzaam innovatief ondernemerschap.

Lees meer over het signalenrapport.

Rapport ‘Amateursport fit voor de toekomst’

Om amateursportclubs een steun in de rug te geven om te verduurzamen, heeft het NKP een voorstel ontwikkeld voor een versnellingsimpuls die aansluit bij de Routekaart Verduurzaming Sport. In dit voorstel werkte het NKP samen met vertegenwoordigers van NOC*NSF, de Vereniging Sport en Gemeenten, de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie, Kenniscentrum Sport & Bewegen en Triodos Bank Nederland. Het rapport ‘Amateursport fit voor de toekomst’ is op 14 juni (bij de start van de sportzomer) aangeboden aan de Ministers van VWS, Klimaat en Energie en BZK.

Verduurzaming is voor amateursportclubs een ambitieuze opgave. Het rapport geeft meerdere opties voor financiering en oplossingen die sportclubs kunnen helpen in hun zoektocht.

Lees meer over het rapport ‘Amateursport fit voor de toekomst’.

Voorstel ‘Lokale daadkracht versterkt’

De energietransitie heeft versterking van lokale initiatieven nodig. Bij burgers en bedrijven is veel daadkracht om zelf te bouwen aan bestaanszekerheid en meer grip te krijgen op de eigen leefomgeving. Zij worden echter vaak belemmerd door gegroeide praktijken en bestaande regels. Om dit lokale initiatief te versterken en het potentieel optimaal te benutten, pleit het NKP voor een ‘Nationaal Programma Maatschappelijk Initiatief’. Dit is verwoord in het voorstel ‘Lokale daadkracht versterkt’. Voorzitter Kees Vendrik heeft dit voorstel aangeboden aan demissionair Minister Klimaat & Energie Rob Jetten.

Lees meer over het voorstel ‘Lokale daadkracht versterkt’.

  Stappen en mijlpalen Noordzeeoverleg

Het Noordzeeoverleg heeft de afgelopen periode verder gewerkt aan de uitvoering van het Noordzeeakkoord. In diverse bijeenkomsten in april, mei en juni (lees de verslagen op de website) is gesproken over verschillende onderwerpen. Het ging onder andere over het proces tot aanwijzen van zoekgebieden voor windenergie op zee, het Energie Infrastructuurplan Noordzee, de Scholbox, beschermde gebieden, soortenbescherming en het OSPAR Quality Status Report voor de Noordzee. Over de voortgang van de uitvoering rapporteerde Sybilla Dekker (NZO voorzitter)  in de 7^e voortgangsrapportage, die gedeeld is met de Tweede Kamer. Hierin beschreef de voorzitter welke stappen het Noordzeeoverleg zet voor de drie grote transities op de Noordzee: energie, natuur en voedsel. Een andere belangrijke mijlpaal in de afgelopen periode was de verlenging van het instellingsbesluit van het NZO en de herbenoeming van de voorzitter Sybilla Dekker.

Werkgroepen

Binnen het Noordzeeoverleg, zijn diverse werkgroepen actief. Deze werkgroepen werken onder andere aan:

• de invulling van de Visie Voedsel uit zee en grotere wateren en de transitiepaden naar een duurzame voedselopbrengst van de Noordzee.
• De aanwijzing van de aanvullende 1,3% beschermd gebied zoals afgesproken in het Noordzeeakkoord (NZA).
• het implementeren van het Afwegingskader natuurvriendelijk bouwen op zee.

Vrouwen voor de Noordzee

In juni kwam het Vrouwen voor de Noordzee netwerk (opgericht door Sybilla Dekker) weer bij elkaar. De branchevereniging voor de zeescheepvaart (KVNR) en ferrymaatschappij Stena Line ontvingen de vrouwen op één van hun grote ferryschepen in Hoek van Holland. Tijdens deze bijeenkomst is er ingezoomd op de rol van scheepvaart op de Noordzee. Stena Line benadrukte haar   verantwoordelijkheid voor de Noordzee. Het bedrijf wil een voorbeeld zijn van duurzame scheepvaart voor de toekomst.

 Op weg naar de Nota Ruimte

Op 6 november vorig jaar organiseerde het OFL een consultatie over de contourennotitie voor de Nota Ruimte. Inmiddels is een volgende stap gezet en is de voorontwerp-Nota Ruimte gepubliceerd. Dit is een belangrijke tussenstap op weg naar een ontwerp Nota Ruimte. Het voorontwerp heeft echter geen formele juridische status.

In navolging van de contourennotitie heeft het voorontwerp als overkoepelende visie ‘heel Nederland’. Alle regio’s uit heel Nederland leveren immers een bijdrage aan de ruimtelijke opgaven en veranderingen waar we voor staan. En heel Nederland, met alle onderscheidende krachten van alle delen van het land, kan daarvan profiteren.

In het voorontwerp worden de belangrijkste nationale ruimtelijke keuzes beschreven voor de ruimtelijke ordening van Nederland richting 2050 en 2100. Dit gebeurt aan de hand van de volgende indeling:

1. Al gemaakte keuzes op basis van de verschillende vastgestelde nationale programma’s en bestaand beleid;
2. Nog te maken keuzes: de invulling hiervan is aan het nieuwe kabinet;
3. Te agenderen/ te onderzoeken keuzes: deze vragen verdere verdieping.

Minister Keijzer wordt op dit moment ingewerkt op haar dossier. Hoe het vervolg er voor het OFL en de betrokkenheid bij de Nota Ruimte  precies uitziet, is gezien de nieuwe politieke werkelijkheid nog onzeker. Het voornemen is om in ieder geval op weg naar de ontwerp-Nota Ruimte een brede consultatie te organiseren. Het proces richting het ontwerp gaat dus zeker door! De direct betrokkenen ontvangen hierover later een mail.

Agenda

Binnenkort op de agenda:

• 19 september: Nationaal Milieuprogramma Werksessie 3 (besloten)
• 25 september: Overleg Platform Spoorgoederenvervoer en Leefomgeving (besloten)
• 23 oktober: Overleg Binnenvaarttafel (besloten)
• 26 november: OFL-conferentie 2024

Lees meer over de komende activiteiten op de OFL-kalender.