Sinds het najaar van 2023 versterkt Jeroen het OFL-secretariaat en ondersteunt hij uiteenlopende projecten. Van waterprojecten zoals de Binnenvaarttafel en het Deltaprogramma, naar ruimtelijke projecten als de Mobiliteitsvisie en de Nota Ruimte. Stilzitten zit niet in zijn takenpakket.

Wat is jouw achtergrond?

Ik ben afgestudeerd als architect en na mijn studie als licht- en geluidstechnicus gaan werken. Dat was al lange tijd een hobby van mij waar ik toen mijn werk van gemaakt heb. Maar na dit 2,5 jaar professioneel te hebben gedaan, werd het eigenlijk een soort van trucje. Ik had juist zin om complexere dingen aan te pakken en met verschillende belangen aan tafel te zitten. Ik riep letterlijk tijdens het solliciteren naar een nieuwe baan dat ik meer wilde vergaderen!

In mijn vorige baan heb ik project- en programmamanagement gedaan. Ik kwam er toen achter dat ik heel graag iets met de fysieke leefomgeving wilde doen. Maar ik wilde dat niet in een projectleidersrol doen. Ik wilde juist de grotere uitdagingen voor de maatschappelijke leefomgeving met elkaar verbinden. Met die insteek ben ik bij het OFL terechtgekomen.

Ik wilde juist de grotere uitdagingen voor de maatschappelijke leefomgeving met elkaar verbinden. Met die insteek ben ik bij het OFL terechtgekomen. 

Voldoet het OFL aan je verwachtingen?

Ik voelde me direct thuis bij het OFL. Het was precies zoals ik me had voorgesteld. Tegelijkertijd zijn de uitdagingen in de fysieke leefomgeving en de veranderingen die daarbij horen zo groot dat ik soms nog steeds moet wennen aan het tempo wat daarbij hoort. Maar het past mij wel om nu te werken aan het voeren van het goede gesprek zodat we later met elkaar de uitdagingen beter aankunnen.

Vooral de onafhankelijke positie van het OFL trekt me enorm. Je mag je kritisch opstellen en tegelijkertijd kun je partijen adviseren en onderwerpen vanuit een andere hoek belichten. Doordat je bij iedereen een kijkje in de keuken krijgt, weet je goed welke connecties je moet leggen. Dat vind ik tot nu toe het leukste aan dit werk: hoe knoop je alles aan elkaar zodat iedereen er iets aan heeft?

Binnenvaarttafel

Wat had je met de binnenvaart voordat je bij het OFL kwam werken?

Ik wist dat het bestond, maar dat was het ook wel. Voor mij was het een hele nieuwe sector om te leren kennen. De binnenvaart is geen nieuw fenomeen. Maar dat deze sector nog steeds zo belangrijk is voor Nederland, wist ik niet.

Hoe verliep het proces naar de eerste Binnenvaarttafel?

De Binnenvaarttafel was best een open verzoek aan het OFL; het doel was om ‘samen te werken aan een toekomstbestendige binnenvaart’. Daar hebben we zelf best wat kaders omheen moeten bouwen om het gesprek aan tafel een richting te geven. Je kunt bijvoorbeeld ervoor kiezen om alleen maar de kernbelangen aan tafel te zetten, zoals de scheepseigenaren en bedrijven die producten laten vervoeren, maar we hebben er bewust voor gekozen om ook andere belangen aan tafel te zetten.

In het begin kenden wij de sector nauwelijks, dus leunden wij op de afdeling Binnenvaart van het ministerie om inzicht te krijgen in de relevante partijen. We hebben toen in twee á drie weken 25 gesprekken gevoerd. Met elk gesprek werd ons beeld van de sector een stukje helderder. Toen ons beeld van de sector scherp was, was het de uitdaging om ook het beeld van het overleg scherp te stellen.

Deltaprogramma

Wat is jouw rol bij het Deltaprogramma?

Bij het Deltaprogramma zijn we aan het zoeken naar een manier om de gesprekken beter in te richten. Normaal gesproken heeft het Deltaprogramma twee momenten per jaar waarop vaste partijen samenkomen, maar we merkten dat de participatie in deze vorm niet zoveel energie losmaakte. Ondanks dat water voor Nederland een belangrijk onderwerp is, zag je dat in de betrokkenheid bij de participatie minder goed terug.

Daarom zijn we nu aan het onderzoeken hoe we de betrokkenheid kunnen vergroten. Dat is tevens het grootste verschil tussen het Deltaprogramma en de Binnenvaarttafel, qua inrichting. Bij het Deltaprogramma zijn we nu aan het kijken hoe we de bestaande participatie kunnen verbeteren. Bij de Binnenvaarttafel waren die stappen in het begin al gezet en konden we direct van start gaan om iets neer te zetten.

Kun je inzichten van de Binnenvaarttafel meenemen naar het Deltaprogramma, en vice versa? De projecten hebben natuurlijk toch enige overlap qua onderwerp...

De onderwerpen raken elkaar wel op een gegeven moment. Denk bijvoorbeeld aan de hoge en lage waterstanden van de afgelopen jaren. Het effect daarvan op de bevaarbaarheid van de rivieren is groot. Dat is een thema dat zowel bij het Deltaprogramma als bij de Binnenvaarttafel speelt. Het raakt elkaar aan alle kanten, maar tegelijkertijd is het soms zoeken welk gesprek je waar voert. Bij de Binnenvaarttafel kijk je bijvoorbeeld naar hoe er om kan gegaan worden met de gevolgen van een bepaald probleem, of wat Rijkswaterstaat eraan kan doen om de bevaarbaarheid te waarborgen. Bij het Deltaprogramma kijken we meer vanuit het water ‘Wat kunnen we doen om bepaalde waterproblemen te voorkomen?’ Het Deltaprogramma is heel breed en de binnenvaart is één van de belangen die ook bij het Deltaprogramma spelen.

Wat interessant is, is dat je van beide kanten ziet hoe ons land beleid organiseert rondom water en dat dit vanuit verschillende invalshoeken wordt aangevlogen. Soms is dat voor ons ook een beetje zoeken. We horen ‘a’ hier en ‘b’ daar en er schijnt ook nog ‘c’ te bestaan, maar hoe past dit puzzeltje in elkaar? Het raakt elkaar aan alle kanten en daarom is het belangrijk dat wij blijven zoeken naar het juiste gesprek op de juiste plek.

Zijn er partijen die zowel aan de Binnenvaarttafel deelnemen als aan het Deltaprogramma?

Jazeker. Hoewel partijen op beide plekken anders aan tafel zitten, is er zeker overlap. Een deel van de partijen die aan de Binnenvaarttafel zit, zit ook bij het Deltaprogramma om het belang van de binnenvaart binnen de wateropgave in beeld te brengen. Het zijn andere gesprekken, maar we komen wel degelijk een aantal dezelfde partijen tegen.

Nieuwe Nota Ruimte

Je werkt ook nog aan de OFL-consultatie voor de nieuwe Nota Ruimte. Vertel eens wat over de werkzaamheden van het OFL voor de nieuwe Nota Ruimte?

Bij de Nota Ruimte willen ze de regie op de ruimte terugpakken. Dus meer keuzes maken op nationaal niveau. De Nota Ruimte is eigenlijk een verzameling van honderden beleidstrajecten. Wat de Nota Ruimte doet, is alle ruimtelijke keuzes die gemaakt zijn én moeten worden bij elkaar brengen.

Wat ik zo interessant vind aan de Nota Ruimte, is dat ik alle andere onderwerpen hier zie samenkomen: het Deltaprogramma, de Mobiliteitsvisie en de Binnenvaarttafel. De partijen uit onder andere deze projecten zien we dan ook terug bij de Nota Ruimte. Ze geven aan wat ze wel of niet herkennen, wanneer ze een keuze wel of niet begrijpen, etc. Tot nu toe deden we dit in een aanloopfase, maar nu ligt er echt een voorontwerp van de Nota Ruimte. Ik ben heel benieuwd hoe partijen daar tegenaan kijken.

Tot slot... welk project geeft jou de meeste energie?

Op dit moment de Binnenvaarttafel. Er liggen heel veel kansen in de binnenvaartsector. Tegelijkertijd lijkt het verzilveren van die kansen nog maar mondjesmaat op gang te komen. Om daar beweging in te krijgen vind ik een ontzettend leuke uitdaging. Doordat ik betrokken ben bij dit project sinds de opzet ervan, zit ik ook goed in het onderwerp. Daardoor begrijp ik steeds beter alle finesses van het geheel en weet ik ook steeds beter wat we kunnen doen om verder te komen.